0297-231717
Handhaving alleen bij serieuze misstanden
Handhaving van de Wet DBA is keer op keer uitgesteld. Dat heeft te maken met de onduidelijkheid die de wet creëert over de arbeidsrelatie tussen zelfstandigen en hun opdrachtgevers. De overheid wil voorkomen dat bedrijven om kosten te besparen zelfstandigen inhuren in plaats van medewerkers in loondienst te nemen, terwijl er feitelijk sprake is van een dienstverband. Overigens maakt de overheid zelf ook veel gebruik van zzp’ers. Een strenge handhaving zou daar (ook) een fors capaciteitsprobleem opleveren. De Belastingdienst handhaaft op dit moment alleen in situaties waarin sprake is van opzettelijke misstanden.
Nieuwe regelgeving in ontwikkeling
Het kabinet werkt aan een opvolger van de Wet DBA om duidelijkheid te scheppen. Een van de voorgestelde oplossingen is de invoering van een ‘arbeidsovereenkomst bij wijze van rechtsvermoeden’ waarbij wordt gekeken naar de aard van de werkzaamheden en de mate van gezag.
De nieuwe regels, die onderdeel zijn van bredere hervormingen van de arbeidsmarkt, zijn nog niet uitgekristalliseerd. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geeft aan dat er in 2024 meer duidelijkheid komt, maar een volledige implementatie pas in 2025 wordt verwacht.
Kritiek op het uitblijven van duidelijkheid
Zowel belangenorganisaties van zelfstandigen als werkgeversorganisaties hebben kritiek geuit op het beleid. Zelfstandigen maken zich zorgen dat strengere regels leiden tot verlies van opdrachten, terwijl opdrachtgevers aarzelen om zzp’ers in te huren uit angst voor boetes of naheffingen. Vakbonden en arbeidsrechtelijke deskundigen blijven aandringen op strengere handhaving om schijnzelfstandigheid aan te pakken. Het uitblijven van concrete maatregelen leidt volgens hen tot oneerlijke concurrentie op de arbeidsmarkt en een kwetsbare positie van zzp’ers. Helaas zullen bedrijven en zzp’ers voorlopig in een juridisch grijs gebied moeten blijven werken totdat er duidelijkheid komt over de nieuwe regelgeving.